4 februari 2026 symposium ‘Van peuter tot puber: werk maken van kansrijke overgangen’
Klik op de afbeelding voor het programmaboekje
Welkom bij ons symposium op woensdag 4 februari 2026 ‘Van peuter tot puber: werk maken van kansrijke overgangen’. Dit organiseren wij samen met het Landelijk Expertisecentrum Jonge Kind.
Als Expertisecentra richten wij ons op kennis die bijdraagt aan een ononderbroken ontwikkeling van kinderen en het bevorderen van gelijke kansen. Dit doen wij door het toegankelijk maken en ontwikkelen van kennis, waarmee studenten, onderwijsprofessionals uit werkveld en opleidingen zich kunnen blijven ontwikkelen. Hieronder rekenen wij ook studenten pedagogisch medewerker, aan de pabo en aan de tweedegraads lerarenopleidingen. De Expertisecentra zijn gericht op het stimuleren van samenwerking tussen wetenschap, opleidingen en praktijk.
Ons symposium vindt plaats op woensdag 4 februari 2026, van 13.30-17.30 uur in Utrecht. Wij organiseren onze symposia als plekken om kennis te delen, niet alleen om te brengen of halen. Ook promovendi en studenten van MBO, HBO en universiteit zijn hartelijk welkom. Zien wij jou?
Toegang voor professionals €100
Toegang voor promovendi en studenten €15
Kaartverkoop via Ticketkantoor.
Programma (toelichting vind je hieronder)
13.15-13.30 uur: inloop
13.30-14.30 Opening. Gevolgd door:
Key note door prof. dr. Frank Cornelissen: 'Zonder opstand geen doorbraak: waarom schoolteams weer de regie moeten nemen'
In deze keynote laat Frank Cornelissen zien hoe we ons oude onderwijssysteem af moeten breken en bouwen aan een nieuwe. Hoe komt dit onderwijs eruit te zien? Welke veranderaanpak is nodig? Om door het bestaande systeem heen te breken, is een ‘opstand’ van de schoolteams nodig. Met voorbeelden uit onderzoek en praktijk laat Frank zien hoe schoolteams (weer) hun eigen onderwijs maken en hoe ze hier slimme samenwerking voor aangaan.
Frank Cornelissen is hoogleraar aan de Universiteit van Amsterdam. Zijn leerstoel Innovatie in het onderwijs wordt ondersteund door het CAOP. Frank begon zijn loopbaan als leraar in het basisonderwijs op Bonaire en in Rotterdam. Hij werkte daarna als zelfstandig adviseur, senior adviseur bij de Onderwijsraad, senior onderzoeker aan de University of California San Diego en University of Cambridge en lector Onderwijskunde bij het opleidingscentrum voor de Rechtspraak. Onlangs verscheen onder zijn eindredactie het boek Maak samen je eigen onderwijs. Veranderen, vernieuwen en verbeteren voor schoolteams.
Frank sprak zijn oratie uit op 14 februari 2025. Deze is hier terug te vinden.
14.30-15.30 kennisdeelsessies ronde 1. Je kiest een van deze drie:
LEJK 1 - Doorgaande lijn van peuter naar kleuter en van kleuter naar groep 3. Cathy van Tuijl.
Bedoeld voor pedagogisch professionals, leerkrachten onderbouw, intern begeleiders en directeuren
LEJK 2 - Buitenspelen als ontwikkelmoment voor kinderen – hoe krijg je je medewerkers in beweging. Carolien Libert, Mirka Janssen.
Bedoeld voor pedagogisch coaches, leidinggevenden in de kinderopvang, opleiders
LEJK 3 - Samenwerken aan een taalrijke omgeving voor jonge kinderen. Martine van der Pluijm.
Bedoeld voor pedagogisch medewerkers en leerkrachten van jonge kinderen, coaches, ib’ers, leidinggevenden, studenten
LEPOVO 1 - Opleiden over grenzen van po en vo heen; onderzoeksresultaten en een praktijkvoorbeeld. Jantien Gerdes, Patrick van Schaik
Bedoeld voor lerarenopleiders, studenten
LEPOVO 2 - Van Breder naar beter: De effecten van verschillende inrichtingsvarianten van heterogene brugklassen. Linda van den Bergh, Sharon Vlot
Bedoeld voor onderwijsprofessionals, leidinggevenden en onderzoekers die werken met kinderen tussen 10 en 14 jaar, of die zich bezighouden met brede brugklassen
LEPOVO 3 - Bijdragen aan kansrijk onderwijs in de overgang po-vo: in gesprek met LEPOVO. Elvira Folmer, Henderien Steenbeek
Bedoeld voor leraren po en vo, lerarenopleiders, schoolleiders, studenten lerarenopleidingen po en vo
15.30-16.00 uur PAUZE
16.00-17.00 uur kennisdeelsessies ronde 2. Je kiest een van deze drie:
LEJK 4 - Buitenbaby’s – de waarde van natuurervaringen voor de allerkleinsten. Janneke Hagenaar.
Bedoeld voor pedagogisch professionals, leidinggevenden kinderopvang, opleiders, beleidsmakers, onderzoekers, leerkrachten jonge kind, studenten
LEJK 5 - Het faciliteren en begeleiden van het muzikale spel van kleuters. Christiane Nieuwmeijer.
Bedoeld voor Bedoeld voor pedagogisch medewerkers en leerkrachten van jonge kinderen, coaches, ib’ers, leidinggevenden, studenten
LEJK 6 - Opgroeien en ontwikkelen: hoe voer je een goed gesprek met het Jonge Kind? Chiel van der Veen
Bedoeld voor beleidsmakers, pedagogisch medewerkers en leerkrachten van jonge kinderen, lerarenopleiders, ib’ers, leidinggevenden, studenten
LEPOVO 4 - Een soepele overgang po-vo: Inspirerende praktijken in beeld. Henderien Steenbeek, Linda van den Bergh, Nathalie Derix
Bedoeld voor onderwijsprofessionals, leidinggevenden en onderzoekers die werken met kinderen tussen 10 en 14 jaar, of die zich bezighouden met de overgang po-vo
LEPOVO 5 - Een soepele start in het vo met welbevinden als uitgangspunt. Margot Bochane
Bedoeld voor VO-docenten
LEPOVO 6 - De leraar als ontwerper: stil staan bij bewuste curriculumkeuzes in de overgang po-vo. Elvira Folmer, Roel Grol
Bedoeld voor leraren po en vo, lerarenopleiders, schoolleiders, studenten lerarenopleidingen po en vo
17.00-17.30 uur afsluiting en borrel
Scan de code om bij Ticketkantoor uit te komen
Kennisdeelsessies LEPOVO
LEPOVO 1: Opleiden over grenzen van po en vo heen; onderzoeksresultaten en een praktijkvoorbeeld
Jantien Gerdes, docent en onderzoeker Hogeschool Windesheim, en Patrick van Schaik, lector HZ University of Applied Sciences
Bedoeld voor: Lerarenopleiders, studenten
Jantien en Patrick zijn beide onderdeel van een van de onderzoekslijnen binnen het LEPOVO: opleiden over grenzen van po en vo heen. Samen met hun collega’s hebben ze in het vorige studiejaar onderzoek gedaan naar wat pabo’s en tweedegraads lerarenopleidingen in Nederland doen in het opleiden over de grenzen van po en vo heen. Het is immers van groot belang dat we studenten opleiden die een beeld hebben van de sector waar zij hun leerlingen voorbereiden of waar zij met hun onderwijs op aansluiten. Welke initiatieven zijn er? Waarom of waarom juist niet? Wat zijn hun ervaringen? En wat zijn belangrijke voorwaarden of tegen welke belemmeringen lopen zij aan? Patrick zal de resultaten kort bespreken, waarna Jantien aan de hand van een voorbeeld uit haar eigen praktijk bij Hogeschool Windesheim deze verder zal inkleuren. In de sessie nemen we vervolgens ruim de tijd om met elkaar in gesprek te gaan met de blik op onze eigen opleidingspraktijken.
LEPOVO 2: Van Breder naar beter: De effecten van verschillende inrichtingsvarianten van heterogene brugklassen.
Linda van den Bergh, lector Waarderen van Diversiteit bij Fontys Educatie en Sharon Vlot, promovenda Radboud Universiteit
Bedoeld voor: onderwijsprofessionals, leidinggevenden en onderzoekers die werken met kinderen tussen 10 en 14 jaar, of die zich bezighouden met brede brugklassen.
Om kansengelijkheid in het onderwijs te bevorderen werken veel scholen voor voortgezet onderwijs met heterogene brugklassen waarin leerlingen met verschillende basisschooladviesniveaus bij elkaar zitten. De manier waarop scholen heterogene brugklassen onderwijskundig inrichten heeft invloed op de ontwikkeling van leerlingen. Het project ‘Van breder naar beter: De effecten van verschillende inrichtingsvarianten van heterogene brugklassen op niveaubewustzijn, zelfvertrouwen, motivatie en leerprestaties van leerlingen.’ omvat een leertraject in zes verschillende scholen en een onderzoek naar de vraag hoe het curriculum in heterogene brugklassen en differentiatie door leraren naar basisschooladviezen en prestatieniveaus er uitzien. Ook wordt onderzocht hoe verschillende inrichtingsvarianten van invloed zijn op niveaubewustzijn, zelfvertrouwen, motivatie en leerprestaties van leerlingen met verschillende basisschooladviezen en achtergrondkenmerken. Op basis daarvan worden succesfactoren geïdentificeerd voor de inrichting van kansrijke heterogene brugklassen.
Het is een van de gehonoreerde projecten in de NRO call ‘Doorstroom in een kansrijk stelsel’. Zes verschillende scholen in Zuid-Oost Gelderland participeren. Het onderzoek en de eerste bevindingen uit de literatuur en de verschillende praktijken worden in deze sessie toegelicht.
LEPOVO 3: Bijdragen aan kansrijk onderwijs in de overgang po-vo: in gesprek met LEPOVO
Dr. Elvira Folmer, directeur LEPOVO en Dr. Henderiek Steenbeek (LEPOVO) lector, Hanze Hogeschool.
Bedoeld voor: leraren po en vo, lerarenopleiders, schoolleiders, studenten lerarenopleidingen po en vo
Het Landelijk Expertisecentrum PO-VO wil bijdragen aan een verdere verbetering van het (opleidings)onderwijs aan 8- tot 14-jarigen. Het Expertisecentrum biedt (aanstaande) leraren en andere onderwijsprofessionals kennis die bijdraagt aan een ononderbroken ontwikkeling en het bevorderen van gelijke kansen voor deze leerlingen. We zijn met deze missie inmiddels 2,5 jaar op weg en hebben inmiddels een divers kennisaanbod ontsloten (o.a.) via onze website. Zo zijn er de praktijkvoorbeelden waarin in beeld is gebracht hoe diverse scholen een soepeler overgang tussen po en vo organiseren, is er de leestafel waar we interessante lees-, kijk- of luistertips die aansluiten bij onze thema’s delen, zijn er verschillende inhoudelijke bijdragen te vinden vanuit de lectoren van LEPOVO zelf en zijn er praktische vertalingen gemaakt van wetenschappelijk, relevante artikelen.
Denk in deze sessie mee: LEPOVO presenteert in vogelvlucht de tussenopbrengsten van, en opgebouwde kennis binnen LEPOVO. Daarna gaan we met elkaar in gesprek over hoe we ervoor kunnen zorgen dat de opgebouwde kennis de praktijk van onderwijs en opleiden nog beter versterken: in directiekamers, bij vakgroepen en in klaslokalen.
Pauze
LEPOVO 4: Een soepele overgang po-vo: Inspirerende praktijken in beeld.
Henderien Steenbeek, lector Diversiteit in Leren & Gedrag bij de Hanze Hogeschool, Nathalie Derix, Adjunct-directeur en intern begeleider bij IKC de Bundertjes en docent in de master Educational Needs van Fontys Educatie en Linda van den Bergh, lector Waarderen van Diversiteit bij Fontys Educatie
Bedoeld voor: onderwijsprofessionals, leidinggevenden en onderzoekers die werken met kinderen tussen 10 en 14 jaar, of die zich bezighouden met de overgang po-vo.
Henderien en Linda doen vanuit LEPOVO onderzoek naar inspirerende praktijken wat betreft het creëren van een soepele overgang van po naar vo. Zij brengen hierbij de aanpak van regio’s en scholen in kaart en bevragen ouders en leerlingen naar hun ervaringen. Nathalie is één van de deelnemers aan het onderzoek. Behalve op schoolniveau werkt zij in de aansluitingscommissie po-vo aan een gezamenlijke aanpak om de overgang van po naar vo in de regio Helmond zo soepel en kansrijk mogelijk te maken voor alle leerlingen. De belangrijkste succesfactor van deze regio is het hebben van korte lijntjes en het kennen van elkaar. Op alle niveaus is de samenwerking tussen po en vo professionals georganiseerd. Het hanteren van een gezamenlijk ontworpen advies- en kenmerkenformulier en eenzelfde werkwijze voor de warme overdracht zijn hiervan resultaten. Ook is er al jarenlang een vakroute voor leerlingen die meer praktisch onderwijs willen volgen, waarbij leerlingen, ouders en leraren van de Helmondse basisscholen en het Vakcollege al vroegtijdig kennismaken met elkaar en samen onderwijs verzorgen. Het onderzoek en de inspirerende aanpak in regio Helmond worden in deze sessie toegelicht.
LEPOVO 5: Een soepele start in het vo met welbevinden als uitgangspunt
Dr. Margot Bochane, senior onderzoeker, Hanzehogeschool Groningen
Bedoel voor: VO-docenten
De overstap van primair naar voortgezet onderwijs is een spannende periode voor leerlingen. Hoe zorg je ervoor dat leerlingen soepel starten op hun nieuwe school? Vanuit literatuur én praktijk ontwikkelden we de ‘Soepele Start in het vo-scan’ – een praktisch instrument dat vo-scholen inzicht geeft in componenten die bijdragen aan het welbevinden van brugklassers.
De scan brengt belangrijke componenten in kaart, zoals schoolverbondenheid, veiligheid, de relatie tussen leraar en leerling, verwachtingen en zorgen van leerlingen, vriendschappen en de thuissituatie. Deze componenten beïnvloeden in sterke mate hoe leerlingen de overstap ervaren.
Tijdens deze interactieve workshop maak je kennis met de scan en ontdek je wat allemaal meespeelt bij een goede start in het vo. Samen zetten we de volgende stap: we gaan met elkaar in gesprek over good practices binnen jullie eigen schoolcontext of vanuit je eigen ervaring. Welke aanpakken werken goed? Welke metingen gebruiken jullie al? En waar liggen nog kansen?
Deze sessie biedt niet alleen nieuwe inzichten, maar ook concrete handvatten om binnen je school aan de slag te gaan met het versterken van het welbevinden van leerlingen in de brugklas. Doe mee en draag bij aan een soepele start voor elke leerling!
In samenwerking met: Dr Henderien Steenbeek, Dr Margreet Luinge en Dr Annelies Kassenberg, lectoren Hanzehogeschool Groningen, Prof dr Alexander Minnaert, Hoogleraar Orthopedagogiek en Klinische Onderwijskunde Rijksuniversiteit Groningen, Dollard College, Openbaar Onderwijs Groningen, Cosis en LEPOVO.
LEPOVO 6: De leraar als ontwerper: stil staan bij bewuste curriculumkeuzes in de overgang po-vo.
Dr. Elvira Folmer, senior onderzoeker en dr. Roel Grol, associate lector, HAN University of Applied Sciences.
Bedoeld voor: leraren po en vo, lerarenopleiders, schoolleiders, studenten lerarenopleidingen po en vo
Elvira Folmer en Roel Grol zien curriculumbewust handelen als doelgericht en op basis van kritische analyse keuzes maken voor het curriculum, waardoor je invloed op dat curriculum hebt. Die kritische analyse en keuzes kunnen bijvoorbeeld betrekking hebben op de schoolvisie, veranderingen in de maatschappij, vakken (bijv. nieuwe kerndoelen) en het beroepenveld om je heen, de wens om goed aan te sluiten bij jouw leerlingen en de noodzaak die je voelt om af te stemmen met andere sectoren, vakken en andere curriculumonderdelen. De invloed die je kunt hebben door zo te handelen, wordt ook wel stuurkracht genoemd.
Tijdens deze sessie delen we de nodige inzichten en bruikbare tools met jou als leraar/lerarenopleider en gaan we graag in gesprek hoe deze praktisch ingezet kunnen worden in het zetten concrete stappen op weg naar een soepelere overgang tussen po en vo.