Auctorale rede Mieke van Diepen ‘Leerkans gemist! Hoe dan?’

Op donderdag 27 juni 2024 hield Mieke van Diepen, Auctor Kansrijk Onderwijs, haar Auctorale rede ‘Leerkans gemist! Hoe dan?’. In deze rede nam ze ons mee in de drie onderzoekslijnen voor de komende jaren: taal als (on)gelijkmaker, later selecteren en kansrijk doorstromen en van leerladders naar leerloopbanen.

In haar rede ging Mieke in op het belang van onderzoekend werken in het onderwijs en hoe het auctoraat hieraan kan bijdragen. Waarom kansrijk onderwijs nodig is en hoe we docenten kunnen ondersteunen om meer kennis en bewustwording te creëren. Hierin stelt zij drie perspectieven centraal die kunnen bijdragen aan kansrijk onderwijs, namelijk taalbewust, doorstroombewust, en loopbaanbewust onderwijs.

Het Auctoraat Kansrijk Onderwijs is een van de eerste auctoraten in Nederland en is een samenwerking tussen drie vo-schoolbesturen in Noord-Holland. Een auctoraat in het voortgezet onderwijs is vergelijkbaar met een lectoraat in het hoger beroepsonderwijs (hbo, sinds 2001) en een practoraat in het middelbaar beroepsonderwijs (mbo, sinds 2012).

Het Auctoraat Kansrijk Onderwijs wil specifiek meer kennis en bewustwording creëren van hoe het voortgezet onderwijs leerkansen kan (blijven) bieden aan leerlingen met verschillende achtergronden. Onder meer door onderzoekend werken in het voortgezet onderwijs te stimuleren. Een onderzoekscultuur moedigt aan om nieuwe ideeën te verkennen, besluiten te nemen op basis van (objectieve) informatie, samen te werken en kennis te delen. In een cultuur waar onderzoeksmatig wordt gewerkt, zijn professionals voortdurend bezig met kijken, ontdekken, delen en toepassen (Kallenberg, 2024).

Lees het hele nieuwsbericht over haar rede hier terug.

Het Auctoraat is ondergebracht bij Stichting Voortgezet Onderwijs Kennemerland - SVOK, www.svok.nl/

Podcast: Tjipcast over de doorstroomtoets

Wat toetst de eindtoets in het basisonderwijs eigenlijk? Met Karen Heij (ook te zien via youtube.com) 

Over de rol en functie van de eindtoets (Nu de doorstroomtoets) in het primair onderwijs. Over de geschiedenis van de eindtoets, over wie nu eigenlijk gaat over de doorstroming, over de vroege selectie en de verplichting van een leerlingvolgsysteem, en wat dit voor gevolgen heeft voor gelijke kansen voor leerlingen. Stof tot nadenken over wat het doet met kinderen en ouders, en dat toetsuitslagen eigenlijk een soort labels zijn geworden, en kunnen werken als self-fulfilling- prophecies. Hoe rijmt dit met het feit dat ontwikkeling van kinderen niet te voorspellen is? 

Luister: www.tjipcast.nl/lesgeven/wat-toetst-de-eindtoets-in-het-basionderwijs-eigenlijk? 

IQ110 - spel

Het doel van dit spel is om te ervaren wat onrechtvaardigheid met je doet. Je kruipt in de huid van een leerling gedurende zijn of haar schoolloopbaan. Alle leerlingen hebben een IQ van rond de 110, maar allemaal hebben ze een andere sociaal economische status en culturele achtergrond.

Het spel is ontwikkeld door een groep onderwijsprofessionals die samen een onderneming zonder winstoogmerk hebben opgericht, met als doel om het probleem van kansenongelijkheid inzichtelijker en concreter te maken en om acties tegen ongelijke kansen te faciliteren en te stimuleren. Alle inkomsten worden gebruikt om het spel verder te ontwikkelen en te verspreiden. Een aanrader om te spelen met je collega’s en de dialoog aan te gaan.

Het spel - IQ110

Vraag aan de Kennisrotonde: welke interventies op het gebied van samenwerking tussen po- en vo-scholen dragen bij aan voor leerlingen succesvolle eerste leerjaren van het vo?

De website kennisrotonde.nl is een vraagbaak voor iedereen in het onderwijs: een uniek loket voor de beantwoording van onderwijs- en jeugdvragen met kennis uit onderzoek.

Iedereen die werkt in of nabij de onderwijspraktijk van het basisonderwijs, voortgezet onderwijs, (voortgezet) speciaal onderwijs, middelbaar beroepsonderwijs, lerarenopleiding, volwasseneneducatie, of werkt in het jeugddomein, kan vragen stellen. Deze vragen beantwoordt de Kennisrotonde met wetenschappelijk gefundeerde inzichten over wat wel en wat niet werkt. Dit helpt professionals om wetenschappelijk onderbouwde keuzes te maken in de praktijk.

De volgende vraag werd ingestuurd: welke interventies op het gebied van samenwerking tussen po- en vo-scholen dragen bij aan voor leerlingen succesvolle eerste leerjaren van het vo?

Hierop werd antwoord gegeven, dat te lezen is bij de Kennisrotonde.

‘De grote (on)gelijkmaker. Onderwijs in een ongelijke samenleving’. Kijk en luister naar de oratie van dr. Louise Elffers (2023)

Lector Linda van den Bergh vindt dat deze oratie niet mag ontbreken op de leestafel (oratie begint na vijf minuten):

Naar de middelbare. De overstap van po naar vo. Uitgave van Sardes (2019)

Lector Linda van den Bergh legt het magazine ‘naar de Middelbare. De overstap van po naar vo’ op de leestafel. Het betreft een uitgave van Sardes, uit november 2019. Inhoud:

Lees meer over 10-14 onderwijs bij het Tienercollege door Prisma in Doetinchem

Het Prisma in Doetinchem doet ‘t: lesgeven aan leerlingen in de leeftijd 10-14. Lees verder over het Tienercollege in de brochure:

SOOOOL10-14 video bij het vijfjarig bestaan

Bij het vijfjarig jubileum van SOOOOL10-14, het Tienercollege van Horst aan de Maas, waarin het Dendron College, Dynamiek Scholengroep en Yuverta samenwerken, is een naast een magazine ook een video uitgebracht.

Wat is eerlijk?

In de LEPOVO-onderzoekslijn 2 is bewustwording van professionals een belangrijk thema. Deze zelfscan (PDF), ontwikkeld door Marijke van Vijfeijken (HAN), is hier een hulpmiddel bij. In de selfscan staan stellingen waarvan uit wetenschappelijk onderzoek bekend is dat die een positieve bijdrage leveren aan kansengelijkheid in de klas. De zelfscan bestaat uit zeven onderdelen: 1. Leerdoelen 2. Hoge verwachtingen 3. Erkenning en waardering van verschillen 4. Samenwerken met ouders 5. Compenseren van onderwijsachterstand 6. Rechtvaardig beoordelen en beslissen 7. Leerlingen van en met elkaar laten leren.

Met behulp van de zelfscan kun je als professional een inschatting maken over de mate waarin je bijdraagt aan gelijke kansen voor leerlingen uit verschillende sociale groepen. Je houdt hiermee jezelf een spiegel voor. Daarnaast kan de scan ook gebruikt worden als startpunt voor dialoog met het team over het (nog meer) werken aan gelijke kansen.

Wat is eerlijk? - Uitgeverij PICA (pdf)

SOOOOL10-14 jubileummagazine bij het vijfjarig bestaan

Bij het vijfjarig jubileum van SOOOOL10-14, het Tienercollege van Horst aan de Maas, waarin het Dendron College, Dynamiek Scholengroep en Yuverta samenwerken, is een magazine uitgebracht.

Een eerlijk advies voor elk kind

Naar een kansrijker onderwijsstelsel

Wanneer ongelijkheid oneerlijk wordt